Жыццё
Максім Адамавіч Багдановіч нарадзіўся 9 снежня 1891 года ў Мінску ў сям’і настаўніка і грамадскага дзеяча Адама Багдановіча. Калі хлопчыку было ўсяго пяць гадоў, яго маці Марыя памерла ад сухотаў, і гэтая ранняя трагедыя глыбока паўплывала на яго светапогляд і лірычнае ўспрыманне жыцця.
Дзяцінства Максім правёў у Ніжнім Ноўгарадзе, дзе бацька працаваў у адукацыйных установах. Там ён атрымаў пачатковую адукацыю і ўжо ў школьныя гады пачаў пісаць вершы. У 1907 годзе ў віленскай газеце «Наша ніва» быў надрукаваны яго першы верш «Музыка», які адразу звярнуў увагу на маладога аўтара як на сапраўдны талент.
Пасля заканчэння гімназіі Багдановіч вучыўся ў Яраслаўскім юрыдычным ліцэі, дзе актыўна займаўся літаратурнай і перакладчыцкай дзейнасцю. Ён ведаў некалькі моў — французскую, нямецкую, лацінскую, цікавіўся гісторыяй і філасофіяй. У гэты перыяд паэт працягваў супрацоўнічаць з беларускімі газетамі і часопісамі, дасылаў свае творы ў Вільню, дзе фарміравалася літаратурнае асяроддзе нацыянальнага адраджэння.
У 1913 годзе ў Вільні выйшаў яго адзіны прыжыццёвы зборнік паэзіі «Вянок», які прынёс маладому аўтару шырокае прызнанне і стаў сапраўднай падзеяй у беларускай культуры. Тады Багдановічу было толькі 22 гады, але ў яго вершах ужо адчувалася сталасць мыслення і глыбіня мастацкага адчування.
Жыццё паэта было кароткім і трагічным. У 1916 годзе, хворы на сухоты, Максім Багдановіч паехаў у Ялту на лячэнне, але хвароба была невылечная. Ён памёр 25 мая 1917 года, калі яму было ўсяго 25 гадоў. Пахаваны ў Ялце, на Палікантаўскім кладбішчы.
Творчасць
Творчая спадчына Максіма Багдановіча нязвыкла глыбокая і разнастайная для такога кароткага жыцця. Цэнтральнае месца займае зборнік «Вянок» (1913), дзе сабраныя паэмы і вершы, прысвечаныя Радзіме, прыгажосці прыроды, духоўным пошуку чалавека. У прадмове аўтар пісаў, што хацеў сабраць у адзін «вянок» усё лепшае, што ёсць у беларускай душы.
Адным з самых вядомых твораў з гэтага зборніка з’яўляецца верш «Пагоня», у якім паэт звяртаецца да гістарычнага мінулага Вялікага Княства Літоўскага і стварае вобраз рыцараў як сімвал волі і непакорлівасці. Гэта адзін з наймацнейшых патрыятычных тэкстаў беларускай літаратуры XX стагоддзя.
Асобнае месца ў творчасці Багдановіча займаюць любоўныя і філасофскія вершы — «Зорка Венера», «Сяньня яшчэ я ў чарах тваіх...», «Вераніка». У іх паэт спалучае жыццёвую тугу з высокім ідэалам прыгажосці, дзе каханне становіцца сілай духу і крыніцай творчасці.
Важнай часткай яго дзейнасці былі пераклады. Ён перакладаў на беларускую мову творы Гарацыя, Гётэ, Пушкіна, Міцкевіча, імкнучыся паказаць багацце і гнуткасць роднай мовы. Таксама ён стварыў некалькі літаратурна-крытычных артыкулаў, у тым ліку “Беларускае мастацкае слова” і “Задачы беларускай літаратуры”, у якіх адзначаў неабходнасць фармавання нацыянальнага літаратурнага стылю і развіцця паэтычнай мовы.
Сярод апошніх твораў паэта асаблівае месца займае верш «Ахрыстос уваскрос!», напісаны незадоўга да смерці. Ён выказвае веру ў духоўнае адраджэнне Беларусі, нават калі сам аўтар адчуваў непазбежнасць свайго канца.
Творчасць Максіма Багдановіча стала сімвалам духоўнай чысціні і патрыятызму. Ён паказаў, што беларуская паэзія можа быць раўнаважнай з еўрапейскай і мець універсальны чалавечы змест. Па глыбіні пачуцця і дасканаласці формы яго сапраўды можна назваць пясняром чыстай красы.